Соопштение за стапување на сила препораките и мерките во случај на надминат праг на алармирање за PM10 честички во Тетово, Куманово и Кавадарци

Според податоците од Државниот автоматски мониторинг систем за квалитет на амбиенталниот воздух и добиената временска прогноза од Управата за хидрометеоролошки работи, Ве информираме дека прагот на алармирање за PM10 (надминување на вредноста од 175 mg/m³ во текот на два последователни денови) дефиниран во Уредбата за изменување и дополнување на Уредбата за гранични вредности за нивоа и видови  на загадувачки супстанции во амбиенталниот воздух и прагови на алармирање, рокови за постигнување на граничните вредности, маргини на толеранција за гранична вредност, целни вредности и долгорочни цели (Службен весник на Република Македонија бр. 183 од 14.12.2017 година), е надминат на мерните места во Тетово, Куманово и Кавадарци.

Од страна на МЖСПП доставена е информација за надминување на прагот на алармирање до Министерство за здравство, Министерство за труд и социјална политика, Државниот инспекторат за животна средина, Управа за животна средина, Сектор за комуникација со јавноста во МЖСПП, Институт за јавно здравје и Единиците за локална самоуправа каде има епизода на алармантно загадување на воздухот.

Согласно заклучоците од записникот од 40^та седница на Владата на Република Македонија одржана на 28.11.2017 година, Тетово, Куманово и Кавадарци стапуваат на сила следните препораки и мерки:

Министерството за животна средина и просторно планирање во соработка со Министерството за здравство се должни да:

• Препорачаат на сите правни субјекти (работодавци) да ги ослободат од работни обврски бремените жени, лицата постари од 60 години, како и лицата со хронична астма, прележан миокарден инфаркт или мозочен удар, без разлика на возраста, со препорака на матичен лекар.

• Препорачаат на сите правни субјекти (работодавци) да го реорганизираат работното време и лицата кои работат на отворено да работат од 11.00 до 17.00 часот.

• Препорачаат да не се организираат спортски натпревари и други културни манифестации на отворено.

• Обезбедат услови за зголемени активности на службите за итна медицинска помош, домашна посета и патронажна служба.

 Владата на Република Северна Македонија:

• Да ги задолжи сите органи на државна управа, агенциите, фондовите, бироата, заводите, јавните претпријатијата и АД во државна сопственост, како и на Единиците на локална самоуправа да ја намалат (до 50%) употребата на службените возила.
• Да обезбеди ограничување на работите на градежните објекти

 Министерство за труд и социјална политика во соработка со Црвениот крст, Здравствениот дом и Единиците за локална самоуправа:

• Да обезбедат прифатилишта за  сместување на  бездомници.
• Да дадат поддршка на стари осамени лица преку организирани посети.

 Министерството за здравство:

• да ја задолжи Службата за итна медицинска помош да доставува Информација до ИЈЗ за број на повици (според дијагноза/код на МКБ10, пол, возраст, место на живеење/општина), за времетраењето на епизодата на алармантно загадување на воздухот на дневна основа се до завршување на епизодата и една недела по завршувањето.

 Државниот инспекторат за животна средина:

• Да започне со вршење на зачестена контрола на Инсталациите кои што поседуваат А – ИСКЗ дозвола, да спроведе контролни мерења на емисиите на загадувачки супстанции во амбиенталниот воздух со акредитирана лабораторија со цел да се утврди дали се применуваат пропишаните услови/мерки во Дозволата по однос на емисиите во воздух.

 Министерството за животна средина и просторно планирање ќе подготви и достави:

• Препорака до Инсталациите коишто поседуваат А – ИСКЗ дозвола, за намалување на капацитетот на производство (до 50 %) со што од оваа мерка ќе бидат исклучени инсталациите кои што произведуваат топлинска или електрична енергија.

ЕЛС се должни да ги спроведат мерките пропишани во краткорочните планови или краткорочните мерки донесени на Советите на општините

KUMTESË për hyrjen në fuqi të rekomandimeve dhe masave në rast të tejkalimit të pragut të alarmit për grimcat PM10 në Tetovë, Kumanovë dhe Kavadar

Sipas të dhënave nga Sistemi Shtetëror i Automatizuar i Monitorimit për Cilësinë e Ajrit  Ambiental dhe parashikimi i motit i marrë nga Drejtoria për Punë Hidrometeorologjike, Ju informojmë se pragu i alarmimit për PM10 (që tejkalon vlerën e 175 mg/m³ gjatë dy ditëve radhazi) të përcaktuar në Dekretin për ndryshimin dhe plotësimin e Rregullores për vlerat kufitare për nivelet dhe llojet e ndotësve në ajrin ambiental dhe pragjet e alarmimit, afatet për arritjen e vlerave kufitare, kufijtë e tolerancës për vlerën kufitare, vlerat e synuara dhe qëllimet afatgjate (Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë nr. 183 nga 14.12.2017), u tejkalua në pikat matëse në Tetovë, Kumanovë dhe Kavadar.

MMJPH ka dorëzuar informacione për tejkalimin e pragut të alarmimit tek Ministria e Shëndetësisë, Ministria e Punës dhe Politikës Sociale, Inspektorati Shtetëror i Mjedisit Jetësor, Drejtoria e Mjedisit Jetësor, Sektori i Marrëdhënieve me Publikun në MMJPH, Instituti i Shëndetit Publik dhe Njësitë për Vetqeverisjen Lokale ku ka një episod të ndotjes alarmante të ajrit.

Sipas konkluzioneve nga procesverbalet e seancës së 40-të të Qeverisë së Republikës së Maqedonisë të mbajtur më 28.11.2017, në Tetovë, Kumanovë dhe Kavadar  hyjnë në fuqi masat dhe rekomandimet e mëposhtme:

Ministria e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor në bashkëpunim me Ministrinë e Shëndetësisë janë të detyruar të:  

• T’i rekomandojnë të gjithë personat juridikë (punëdhënësit) që t’i lirojnë nga obligimet e punës gratë shtatzëna, personat mbi 60 vjeç, si dhe personat me astmë kronike, që vuajnë nga infarkti miokardial ose goditje në tru, pavarësisht nga mosha, me rekomandimin e mjekut të familjes.

• T’i rekomandojnë të gjithë personat juridikë (punëdhënësit) që ta riorganizojnë orarin e punës dhe personat që punojnë në hapësirë të hapur të punojnë nga ora 11.00 deri në ora 17.00.

• Të rekomandojnë që të mos organizohen gara sportive dhe manifestime të tjera kulturore në hapësirë të hapur.
• Të sigurojnë kushte për rritjen e aktiviteteve të shërbimeve të urgjencës mjekësore, vizitës në shtëpi dhe shërbimit të patronazhit.

 Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut:

• Të detyrojë të gjithë organet e administratës shtetërore, agjencitë, fondet, byrojat, institutet, ndërmarrjet publike dhe SHA në pronësi të shtetit, si dhe Njësitë e Vetëqeverisjes Lokale  të zvogëlojnë (deri në 50%) përdorimin e automjeteve zyrtare.
• Të sigurohet kufizimi i punimeve në  objektet e ndërtimit

 Ministria e Punës dhe Politikës Sociale në bashkëpunim me Kryqin e Kuq, Qendrën Shëndetësore dhe Njësitë e Vetëqeverisjes Lokale:

• Të sigurojnë strehimore për të pastrehët.

• Të mbështesin të moshuarit e vetmuar përmes vizitave të organizuara.

 Ministria e Shëndetësisë:

• Të detyrojë Shërbimin e Urgjencës Mjekësore të paraqesë Informacione në ISHP për numrin e thirrjeve (sipas diagnozës / kodit të ICD10, gjinisë, moshës, vendbanimit / komunës), për kohëzgjatjen e episodit të ndotjes alarmante të ajrit në baza ditore deri në fund të episodit dhe një javë pas përfundimit.

 Inspektorati Shtetëror i Mjedisit

• Të fillojë kryerjen e kontrollit të shpeshtë të Instalimeve që kanë A-PIKN leje, të kryejnë matje kontrolli të emetimeve të ndotësve në ajrin ambiental me një laborator të akredituar në mënyrë që të përcaktohet nëse kushtet / masat e përshkruara në Leje zbatohen në lidhje me emetimet e ajrit.

 Ministria e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor do të përgatisë dhe dorëzojë:

• Rekomandim për instalimet që kanë A – PIKN leje, për reduktimin e kapacitetit të prodhimit (deri në 50%) me çka nga kjo masë do të përjashtohen instalimet që prodhojnë nxehtësi ose energji elektrike.

NJVL-të janë të detyruara të zbatojnë masat e përshkruara në planet afatshkurtra ose masat afatshkurtra të miratuara nga Këshillat Komunale.