Format e mbrojtjes së fëmijëve janë

• kujdesi dhe edukimi i fëmijëve parashkollorë

Kujdesi dhe rritja e fëmijëve të moshës parashkollore është një formë e mbrojtjes së fëmijëve e cila si veprimtari organizohet për përkujdesje, qëndrim, përkujdesje, ushqyerje, aktivitete edukative, sportive-rekreative, kulturore dhe argëtuese, masa dhe aktivitete për përmirësimin dhe ruajtjen e shëndetit dhe nxisin zhvillimin intelektual, emocional, fizik, mendor dhe social të fëmijës deri në moshën 6 vjeçare, pra të përfshihet në arsimin fillor. Kopshti mund të sigurojë akomodim dhe ushqim për fëmijët mbi gjashtë vjeç, pra nga fillimi i shkollës fillore deri në moshën dhjetë vjeçare. Përkujdesja dhe edukimi i fëmijëve parashkollorë është një formë e mbrojtjes së fëmijëve që përbëhet nga të gjithë personat juridikë dhe fizikë në territorin e Republikës së Maqedonia, veprimtaria kryesore e së cilës është kryerja e aktiviteteve lidhur me përkujdesjen dhe edukimin e fëmijëve parashkollorë.

Akomodimi dhe pranimi i fëmijëve në kopsht

Kopshtet ofrojnë kujdes dhe edukim për fëmijët parashkollorë. Kopshti publik mund të sigurojë strehim dhe ushqim për fëmijët mbi gjashtë vjeç, pra nga fillimi i shkollës fillore deri në moshën dhjetë vjeç.Për fëmijët që nuk mbulohen nga përkujdesja dhe edukimi në kopsht, mund të organizohen forma të tjera të shkurtuara joinstitucionale të kujdesit dhe edukimit në përputhje me Ligjin për mbrojtjen e fëmijëve.

Organizimi i kujdesit dhe edukimit të fëmijëve

Institucion për fëmijë-kopsht i fëmijëve

Kopshti publik i fëmijëve themelohet nga Këshilli i Komunës, Këshilli i Komunës në Qytetin e Shkupit dhe Qeveria e Republikës së Maqedonisë në kushte të përcaktuara me Ligjin për mbrojtjen e fëmijëve. Kopshti i fëmijëve në pronësi private themelohet nga personi fizik ose juridik vendas ose i huaj në kushte të përcaktuara me Ligjin për mbrojtjen e fëmijëve.

Personat e huaj juridikë ose fizikë me seli ose vendbanim në Shtetet Anëtare të Bashkimit Evropian dhe OECD mund të krijojnë kopshte fëmijësh në pronësi private, si dhe persona juridikë dhe fizikë vendas.

Fondet për themelimin dhe funksionimin e institucionit sigurohen nga themeluesi.

Qendra për zhvillim të hershëm të fëmijëve

Veprimtaria që kryhet në kuadër të kujdesit dhe edukimit të fëmijëve parashkollorë mund të realizohet edhe në një qendër për zhvillimin e hershëm të fëmijëve. Qendra Publike për Zhvillimin e Hershëm të Fëmijëve të Komunës dhe Komunës në Qytetin e Shkupit e themelon Këshilli i Komunës dhe Këshilli i Komunës në Qytetin e Shkupit, përkatësisht nga Qeveria, pas mendimit të marrë paraprakisht nga Ministria, d.m.th., me propozim të Ministrisë. Një qendër private për zhvillimin e fëmijërisë së hershme mund të krijohet nga një person juridik ose fizik vendas ose nga një person juridik ose fizik i huaj me zyrën e regjistruar ose vendbanimin e tij në Shtetet Anëtare të Bashkimit Evropian dhe OECD.

Agjencitë që ofrojnë shërbime për kujdesin dhe kujdesin e fëmijëve parashkollorë

Aktivitete të caktuara në fushën e përkujdesit dhe edukimit të fëmijëve, si përkujdesja dhe mirëmbajtja e fëmijëve nga mosha parashkollore deri në moshën gjashtë vjeçare, pra deri në fillimin e shkollës fillore në gatishmëri, mund të kryhen nga personi juridik i regjistruar në regjistrin përkatës në Regjistri Qendror i Republikës së Maqedonisë, si Agjenci për ofrimin e shërbimeve të kujdestarisë dhe kujdesit për fëmijët parashkollorë.

Agjencia mund të sigurojë gjëra të caktuara nga aktiviteti, si kujdesi për fëmijët dhe kujdesi për fëmijët mbi moshën 6 vjeç, pra nga fillimi i shkollës fillore deri në 10 vjet në thirrje.

Agjencia për ofrimin e shërbimeve për përkujdesje dhe përkujdesje të fëmijëve parashkollorë mund të kryejë punë të caktuara nga sfera e përkujdesjes dhe edukimit vetëm në Republikën e Maqedonisë, me kusht që ato punë t'i kryejë si veprimtari e vetme.

Agjencia për ofrimin e shërbimeve të përkujdesjes dhe kujdesit për fëmijët parashkollorë mund të themelohet nga një person juridik vendas dhe një person fizik.

Individët që ofrojnë kujdes në shtëpi për fëmijët parashkollorë 

Personat fizik mund të kryejnë veprimtari të caktuara në fushën e përkujdesjes dhe edukimit të fëmijëve të moshës parashkollore në kushte të përcaktuara me Ligjin për mbrojtjen e fëmijëve. Personi fizik në shtëpinë e tij mund të kryejë në mënyrë të pavarur disa veprimtari nga veprimtaria e përkujdesjes dhe edukimit të fëmijëve, si veprimtari profesionale për organizimin dhe realizimin e përkujdesjes ose qëndrimit, përkujdesjes dhe ushqyerjes së fëmijëve nga mosha parashkollore deri në moshën gjashtë vjeç, d.m.th., fillimi i shkollës fillore dhe fëmijët deri në moshën 10 vjeç, maksimumi deri në pesë fëmijë dhe jo më pak se dy orë në ditë.

Personi fizik në shtëpinë e tij mund të kryejë në mënyrë të pavarur disa veprimtari nga veprimtaria e përkujdesjes dhe edukimit të fëmijëve, si veprimtari profesionale dhe për organizimin dhe arritjen e përkujdesjes ose qëndrimit, përkujdesjes dhe ushqyerjes dhe për fëmijët me zhvillim mendor ose me aftësi të kufizuara fizike deri në dy fëmijë të moshës deri në dhjetë vjeç dhe jo më pak se dy orë në ditë.

Programet në kopshte dhe qendra për zhvillimin e hershëm të fëmijëve

Kujdesi dhe rritja e fëmijëve të moshës parashkollore realizohet përmes Programit Vjetor të Punës së institucioneve për fëmijët që kryejnë veprimtari që kanë të bëjnë me kujdesin dhe edukimin e fëmijëve parashkollorë.

Programi vjetor i punës përmban në veçanti: organizimin dhe orarin e punës së kopshtit, përkatësisht qendrës për zhvillim të hershëm fëmijëror, programet e kopshtit, përkatësisht qendrës për zhvillim të hershëm të fëmijëve, rregullimin e fëmijëve në grupe, punën e drejtorit dhe punëtorët profesional dhe punëtorët tjerë, bashkëpunimi me prindërit, bashkëpunimi me institucione arsimore, sportive, shëndetësore, kulturore, shkencore dhe të tjera, fondacione, shoqata, aktivitete për përfshirjen e fëmijëve në kopshte apo qendra për zhvillim të hershëm të fëmijërisë, zhvillim i përhershëm profesional i të punësuarve, puna e organet profesionale dhe të tjera punon për realizimin e veprimtarisë. Programi vjetor i punës miratohet jo më vonë se 30 shtatori i vitit aktual për vitin pasardhës.

Puna edukative në kopshte, përkatësisht në qendrën për zhvillim të hershëm të fëmijëve kryhet sipas Programit për mësim dhe zhvillim të hershëm bazuar në Standardet për mësim dhe zhvillim të hershëm.

Projekti "Krijimi i respektit për diversitetin dhe multikulturalizmin në zhvillimin e fëmijërisë së hershme në Maqedoni"

Në Republikën e Maqedonisë si shtet multietnik, respektimi i diversitetit (në aspektin e përkatësisë etnike, kulturore, fetare, në aspektin gjinor dhe mundësive) dhe multikulturalizmi tek fëmijët e vegjël (0-6 vjeç dhe integrimi i këtyre aspekteve në Sistemi kombëtar për zhvillimin e fëmijërisë së hershme.

Në këtë drejtim, MPPS në bashkëpunim me UNICEF-in dhe me përkrahjen e Ambasadës Britanike e realizon Projektin “Futja e respektimit të diversitetit dhe multikulturalizmit në zhvillimin e hershëm të fëmijëve në Maqedoni”.