Грешките мора да се исправат

Министерката за труд и социјална политика Рашела Мизрахи денеска одржа средба со претставници на Деца без родители на нивно барање со запознавање со сите проблеми со кои се соочуваат Децата без родители.

Главни проблеми со кои се соочуваат оваа категорија на граѓани е последните законски измени од 2019 година правото на парична помош за студирање е регулирано во законот за заштита на децата како  правото на додаток за образование, но во кој е ставена старосна граница до 26 годишна возраст и се исклучени вонредните студенти. Тоа значи дека лицата од оваа категорија кои имаат отпочнато студии а ја надминуваат старосната граница од 26 години и/или се вонредни студенти согласно новите измени ова право немаат право да го користат овој додаток. Според податоците добиени од центрите за социјална работа, заклучно со декември 2019 година има намалување од 32% од јануари 2019 година на лицата кои користеле ваков додаток.

Вториот проблем со кој се соочуваат овие лица е неспроведување на програмата Д 10 за вработување на лица кои до 18-годишна возраст имале статус на деца без родители и без родителска грижа. Програмата Д-10 за вработување на лица кои до 18-годишна возраст имале статус на деца без родители и без родителска грижа која се спроведуваше од 2013 година, со цел полесна интеграција во општествениот живот на лицата кои до 18 години имале статус на деца без родители и родителска грижаОд 2016 година оваа програма не се реализира и ниедно лице не е вработено. Преку оваа програма до 2016 година беа вработени вкупно 143 лица со таков статус. И покрај бројните барања и укажувања на лицата за спроведување на оваа програма и средбите со претставниците на владата овие проблеми не се надминаа.

Министерката Рашела Мизрахи внимателно ги сослуша нивните проблеми и предлози за надминување на проблемите со кои се соочуваат и им даде насоки како може да влијаат овие проблеми да се решат. Со оглед на надлежностите и ингеренциите кои ги има таа во моментот не може директно да помогне, но им даде јасна поддршка и предлози како да се справат со тие предизвици. Таа ќе се заложи да по завршување на изборите сите системски грешки се поправат, и оваа категорија на граѓани да не биде дополнително маргинализирана како што е со ставањето на старосни бариери за додаток, неспроведување на програмата Д 10 и други програми кои ќе им помогнат да се интегрираат во општеството, бидејќи животот и така бил суров кон нив . 

Gabimet doemos duhet të korrigjohen

Ministrja e Punës dhe Politikës Sociale Rashela Mizrahi u takua sot me përfaqësuesit e Fëmijëve pa Prindër, me kërkesën e tyre, për t’u njohur me të gjitha problemet me të cilat përballen Fëmijët pa Prindër.

Problemet kryesore me të cilat përballet kjo kategori qytetarësh janë ndryshimet e fundit ligjore të vitit 2019. E drejta e ndihmës financiare për studime është rregulluar në ligjin për mbrojtjen e fëmijëve si e drejta e shtesës për arsim, por që është vendosur kufi moshe deri në 26 vjet dhe janë përjashtuar studentët me korrespodencë. Kjo do të thotë që njerëzit në këtë kategori që kanë filluar studimet dhe e tejkalojnë kufirin e moshës 26 vjeçare dhe/ose janë studentë me korrespodencë, në përputhje me ndryshimet e reja, nuk kanë të drejtë të përdorin këtë shtesë. Sipas të dhënave të marra nga Qendrat për Punë Sociale, përfundimisht me dhjetorin e vitit 2019, ka pasur një ulje prej 32% prej janarit të vitit 2019 që e kanë shfrytëzuar këtë shtesë.

Problemi i dytë me të cilin ballafaqohen këta persona është moszbatimi i Programit D-10 për punësimin e personave të cilët deri në moshën 18 vjeçare kanë pasur statusin e fëmijës pa prindër dhe përkujdesje prindërore. Programi D-10 për punësimin e personave të cilët deri në moshën 18 vjeçare kanë pasur statusin e fëmijës pa prindër dhe përkujdesje prindërore, i cili u zbatua nga viti 2013, kishte për qëllim integrimin më të lehtë në jetën shoqërore të personave të cilët deri në moshën 18 vjeçare kanë pasur statusin e fëmijëve pa prindër dhe përkujdesje prindërore. Prej vitit 2016 ky program nuk realizohet dhe asnjë person nuk është punësuar. Përmes këtij programi deri në vitin 2016 janë punësuar gjithsej 143 persona me status të tillë. Edhe përpos një numri të madh të kërkesave të personave për zbatimin e këtij programi dhe takimet me përfaqësuesit e Qeverise, këto probleme nuk u tejkaluan.     Ministrja Rashela Mizrahi me vëmendje i ka dëgjuar problemet dhe propozimet e tyre për tejkalimin e tyre me të cilat ballafaqohen ata dhe u ka dhënë udhëzime se si duhet ndikuar që këto probleme të zgjidhen. Duke pasur parasysh kompetencat që i ka ajo aktualisht, nuk mund drejtpërdrejt të ndihmojë, por u ka dhënë mbështetje të qartë dhe propozime se si të ballafaqohen më këto sfida. Ajo u zotua që, pas përfundimit të zgjedhjeve, të ndërmerren veprime për korrigjimin e të gjitha gabimeve sistematike dhe kjo kategori e njerëzve të mos margjinalizohet më tej, siç janë barrierat e moshës për shtesë, moszbatimi i programit D-10 dhe programeve tjera që do të ndihmojnë për integrimin e tyre në shoqëri, sepse edhe ashtu ata kanë pasur jetë të vështirë.